Εθνικός Κλιματικός Νόμος
Προς ψήφιση βρίσκεται ο νέος Εθνικός Κλιματικός Νόμος, ο οποίος έχει αρκετές τροποποιήσεις από το αρχικό κείμενο.
Στις 18 Μαΐου 2022 έγινε η επίσημη κατάθεση στη Βουλή του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τίτλο «Εθνικός Κλιματικός Νόμος – Μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή».
Η κλιματική ουδετερότητα έως το 2050 είναι ο στόχος που ο νέος Κλιματικός Νόμος θα προσπαθήσει να επιτύχει, με τον πλέον βιώσιμο και κοινωνικά δίκαιο τρόπο. Ορίζονται ενδιάμεσοι κλιματικοί στόχοι για τα έτη 2030 και 2040, με τελικό σκοπό τη μείωση των καθαρών ανθρωπογενών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% και 80% αντίστοιχα σε σύγκριση με τα επίπεδα του έτους 1990.
Ειδικότερα μέτρα που προβλέπει ο Νόμος είναι τα παρακάτω:
Κτίρια
Από την 1η Ιανουαρίου 2025 απαγορεύεται η πώληση και εγκατάσταση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης με κυρώσεις για τους παραβάτες. Από την 1η Ιανουαρίου 2030 επιτρέπεται αποκλειστικά η πώληση πετρελαίου θέρμανσης το οποίο θα είναι αναμεμειγμένο με ποσοστό τουλάχιστον 30% κατ’ όγκο με ανανεώσιμα υγρά καύσιμα.
Θεσπίζεται ότι θα είναι υποχρεωτική η ασφάλιση από την 1η Ιανουαρίου 2025 στα νέα κτίρια που βρίσκονται σε ζώνες υψηλής τρωτότητας (ήτοι γεωγραφικές ζώνες υψηλής πιθανότητας πλημμύρας ή σε σημεία κοντά σε δασικές περιοχές που χαρακτηρίζονται από υψηλό κίνδυνο πυρκαγιάς). Η ύπαρξη ασφαλιστηρίου συμβολαίου αποτελεί προϋπόθεση για την ηλεκτροδότηση του κτιρίου.
Από την 1η Ιανουαρίου 2023, στα νέα κτήρια ή προσθήκες σε υφιστάμενα, των οποίων η κύρια χρήση άνω του 50% δεν είναι κατοικία, είναι υποχρεωτική η τοποθέτηση συστημάτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά ή θερμικά ηλιακά συστήματα σε ποσοστό που αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 30% της κάλυψης.
Περιβαλλοντική Αδειοδότηση
Γίνεται επανακαθορισμός του περιεχομένου των φακέλων των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) που θα υποβάλλονται μετά την 1η Ιανουαρίου 2024, ώστε να περιλαμβάνουν υποχρεωτικά και τις επιπτώσεις του εκάστοτε έργου στο κλίμα, με τον υπολογισμό της φύσης και του μεγέθους των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου.
Βιομηχανία/Βιοτεχνία/Εγκαταστάσεις
Τα έργα και οι δραστηριότητες που έχουν να κάνουν με:
- συστήματα περιβαλλοντικών υποδομών ΧΥΤΑ, βιολογικοί καθαρισμοί κ.λπ.,
- τουριστικές εγκαταστάσεις και έργα αστικής ανάπτυξης, κτιριακού τομέα, αθλητισμού και αναψυχής,
- πτηνοτροφικές εγκαταστάσεις,
- υδατοκαλλιέργειες,
- βιομηχανικές δραστηριότητες και συναφείς εγκαταστάσεις,
υποχρεούνται σε μείωση των εκπομπών τους κατά τουλάχιστον 30%, έως το 2030 σε σχέση με το έτος 2019, με αναγωγή στην κατάλληλη μονάδα προϊόντος και έργου, ανάλογα με το είδος της δραστηριότητας.
Από την παραπάνω υποχρέωση εξαιρούνται οι επιχειρήσεις που εντάσσονται στο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου (ΣΕΔΕ).
Έως την 1η Ιανουαρίου 2026 και για το σύνολο των υφιστάμενων έργων και δραστηριοτήτων των παραπάνω κατηγοριών, θα πρέπει να υποβάλλουν σχετικές εκθέσεις προκειμένου να αποτυπωθεί ο τρόπος συμμόρφωσης με το στόχο μείωσης των εκπομπών. Από το 2026 και έως την 31η Οκτωβρίου κάθε έτους, θα υποβάλλεται έκθεση σχετικά με τις εκπομπές του προηγούμενου έτους, η οποία θα επαληθεύεται από αναγνωρισμένο φορέα.
Σε περίπτωση μη υποβολής επιβάλλεται πρόστιμο 100 € για κάθε μέρα καθυστέρησης, το οποίο δεν θα μπορεί να υπερβαίνει το 0,1% των ακαθάριστων εσόδων του φορέα του έργου.
Σε περίπτωση μη επίτευξης του στόχου που προβλέπεται στην ΑΕΠΟ, επιβάλλεται πρόστιμο με κύριο κριτήριο την απόκλιση από τον στόχο, το οποίο δεν θα υπερβαίνει τον 0,5% του κύκλου εργασιών της τελευταίας χρήσης.
Επιχειρήσεις
Οι παρακάτω επιχειρήσεις (με εξαίρεση τις μικρές και πολύ μικρές):
- ανώνυμες εισηγμένες εταιρείες
- πιστωτικά ιδρύματα
- ασφαλιστικές επιχειρήσεις
- επιχειρήσεις επενδύσεων
- επιχειρήσεις σταθερής και κινητής τηλεφωνίας
- εταιρείες ταχυμεταφορών
- επιχειρήσεις παροχής ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου
- αλυσίδες λιανεμπορίου που απασχολούν περισσότερους από 500 εργαζομένους
- επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών εφοδιαστικής αλυσίδας
- αστικές εταιρείες παροχής συγκοινωνιακού έργου
θα πρέπει έως την 31η Οκτωβρίου 2023 να υποβάλλουν σε δημόσια προσβάσιμη ηλεκτρονική βάση δεδομένων την ετήσια έκθεση για το ανθρακικό τους αποτύπωμα για το έτος αναφοράς 2022 σύμφωνα με το πρότυπο ISO 14064. Στην έκθεση συμπεριλαμβάνονται εθελοντικοί στόχοι και δράσεις μείωσης ή αντιστάθμισης εκπομπών. Η έκθεση αυτή θα επικαιροποιείται και θα επαληθεύεται από διαπιστευμένο φορέα σε ετήσια βάση.
Σε περίπτωση μη υποβολής επιβάλλεται πρόστιμο 50€ για κάθε μέρα καθυστέρησης, το οποίο δεν θα μπορεί να υπερβαίνει το 0,01% του κύκλου εργασιών της τελευταίας χρήσης.
Ηλεκτροπαραγωγή
Απαγορεύεται η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από στερεά καύσιμα από την 31η Δεκεμβρίου 2028. Αυτό μπορεί να επισπευσθεί με νέα απόφαση, η οποία θα μπορεί να εκδοθεί έως την 31η Δεκεμβρίου 2025.
Οχήματα
Από την 1η Ιανουαρίου 2026 για τις Περιφέρειες Αττικής (εκτός Νήσων) και Θεσσαλονίκης, τα νέα ΤΑΞΙ, καθώς και το 1/3 των νέων ενοικιαζόμενων οχημάτων θα πρέπει να είναι οχήματα μηδενικών ρύπων.
Από την 1η Ιανουαρίου 2024 το 1/4 των νέων εταιρικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης θα πρέπει να είναι αμιγώς ηλεκτρικά ή υβριδικά εξωτερικής φόρτισης με εκπομπές έως 50g CO2/χλμ. Αφορά κάθε εταιρεία που έχει αποκτήσει τουλάχιστον 4 οχήματα εντός του οικονομικού έτους.
Από την 1η Ιανουαρίου 2030, εκτός αν προβλέπεται διαφορετικά από το ενωσιακό δίκαιο, τα νέα επιβατικά και ελαφρά επαγγελματικά οχήματα που ταξινομούνται θα πρέπει να είναι οχήματα μηδενικών εκπομπών.
Επικοινωνήστε με έναν εξειδικευμένο συνεργάτη και ενημερωθείτε για το πως σας επηρεάζει την επιχείρησή σας ο Εθνικός Κλιματικός Νόμος.